De Zweden van Sabaton staan bekend om hun voorliefde voor militair machtsvertoon, maar tijdens The Legendary Tour wordt de geschiedenisles wel heel letterlijk genomen. In een zo goed als uitverkocht Ziggo Dome zien we een band die balanceert op de grens tussen een rockshow en een musical. Een avond vol vlammenwerpers, vliegende drummers en een opmerkelijke behoefte aan losse broeken.
Tekst: Sebastiaan Quekel
Foto’s: Slashley Photography / www.slashley.nl
Ziggo Dome, 1 december 2025
Het is even schakelen voor de duizenden metalfans in de Amsterdamse betonnen kolos. Waar je normaal gesproken wacht op een openingsriff, kijken we nu naar een man in een steek die het middenpodium bestijgt. Het is ‘Napoleon Bonaparte’, omringd door vuurpotten. ,,Amsterdam is een fijne stad, jullie hebben lekker bier”, klinkt het met een vet aangezet accent.
Wat volgt is geen muziek, maar een monoloog. De kleine generaal geeft een geschiedenislesje over het repertoire van de avond. Een gedurfde opening, maar daar blijft het niet bij. Ook Genghis Khan en Julius Caesar voegen zich bij het gezelschap op het vierkante eiland in de zaal. ,,I came, I saw, I conquered”, laat de Romeinse keizer de zaal scanderen.
Het is duidelijk: Sabaton is hier niet voor een ordinair concert. Ze willen theater maken. Maar na vijf minuten begint het ‘leuke’ er wel vanaf te gaan. Dit toneelstukje met verkleedpartijen en onderling gekibbel van de krijgsheren sleept zich voort tot een kwartier. Het is zonder twijfel de langst uitgesponnen intro die de Ziggo Dome ooit heeft moeten verduren. De vaart is eruit nog voor er één noot is gespeeld.
De redding komt letterlijk uit de lucht vallen. Vier Tempeliers op het middenpodium ontpoppen zich tot de bandleden, waarna een enorme loopbrug vanuit het plafond neerdaalt en de verbinding maakt met het hoofdpodium. Dat podium is omgebouwd tot een immens kasteel, compleet met brandende fakkels aan de muren. ,,Morgen kunnen jullie dit kasteel halen bij de IKEA in Amsterdam”, grapt zanger Joakim Brodén later op de avond.
Het tekent de sfeer: bombastisch, maar met een knipoog. Zodra de band met Templars en The Last Stand de aanval opent, zien we de geoliede machine die Sabaton heet. De muzikanten rennen over de loopbrug, soleren boven de hoofden van het publiek en zoeken constant contact.
Tegelijkertijd wringt er iets. Sabaton klinkt massief, maar die muur van geluid komt niet volledig van de mannen op het podium. De songs leunen zwaar op toetsenpartijen en orchestraties, maar een toetsenist is in geen velden of wegen te bekennen. Ook de koortjes komen in de eerste set overduidelijk van een bandje. Het maakt dat de show, hoe strak ook, soms gekunsteld en plastic aanvoelt. Het is een bewuste keuze voor perfectie, maar het haalt het rauwe randje, de ziel van livemuziek, er wel een beetje af.
Broek uit op je hoofd.
Gelukkig is daar het Nederlandse publiek om de spontaniteit terug te brengen. Traditiegetrouw rolt het ‘Broek uit, op je hoofd!’ van de tribunes naar beneden. Brodén, die inmiddels drommels goed weet wat de kreet betekent, kan een grijns niet onderdrukken. ,,Ik wil niet naar de gevangenis”, lacht hij, terwijl hij wijst naar de beveiliging. Het zijn deze momenten die de show menselijk maken tussen al het pyrotechnische geweld.
Want aan vuurwerk geen gebrek. Tijdens nummers als Stormtroopers en The Red Baron wordt er zoveel kruit verschoten dat je je afvraagt of er nog wel zuurstof over is in de zaal. Oorverdovende knallen, kanonnen die rook uitspugen; het is een productie om je vingers bij af te likken. De 200 bemanningsleden die volgens Brodén nodig zijn om dit circus draaiende te houden, hebben hun handen vol.
Symfonische slagkracht
Halverwege de set, rond Christmas Truce, kantelt de sfeer. De drie krijgsheren, die gedurende de avond blijven terugkeren als narrators in deze oorlogsopera, maken plaats voor de echte muzikale versterking: The Legendary Orchestra. Waar de tape-backing in het eerste deel soms stoorde, zorgt het live-orkest nu voor de diepgang die de muziek nodig heeft.
Tijdens Christmas Truce verandert de Ziggo Dome in een magische zee van duizenden telefoonlichtjes, waarbij de strijkers het nummer een emotionele lading geven die dwars door het pantser heen gaat. Maar Sabaton blijft Sabaton: het wordt nooit te sentimenteel. Bij The Attack of the Dead Men komt Brodén met een gasmasker op het podium, bewapend met een soort vlammenwerper, om vervolgens via de loopbrug het publiek in te duiken. Omringd door een leger aan beveiligers marcheert hij dwars door de zaal.
Grootste hit ontbreekt
Visueel bereikt de show een hoogtepunt wanneer de drummer, gezeten op een platform dat wordt gedragen door enorme handen, meters de lucht in wordt getild. Het is kitsch, het is over the top, maar het werkt.
Dat de band na ruim twee uur uiteindelijk afsluit met Masters of the World en publieksfavoriet Ghost Division, tot verbazing van velen, op de plank laat liggen, is een gewaagde keuze. Maar als de laatste kruitdampen in de Ziggo Dome optrekken, is dat smetje snel vergeten.
Sabaton heeft met dit visuele spektakel en de toevoeging van het orkest de lat voor zichzelf opnieuw hoger gelegd. Het was een avond totaaltheater die bewijst dat deze Zweden de grootste zalen van Europa niet alleen vullen, maar ook met gemak platspelen.
